NEVZAT AHMET ÇELEBİ YAZDI: OTELCİLİKTE İKİ AYRI DÜNYA
ADR Ve Dbl Occ’un Ötesinde Bir Perspektif
Otelcilik sektörü, yüzeyde benzer operasyonel dinamiklere
sahip gibi görünse de, derinlere inildiğinde resort ve şehir otelciliği
arasında keskin bir zihinsel ve finansal ayrım barındırır.
Bu ayrım, yalnızca operasyonel değil; aynı zamanda
stratejik, kültürel ve pazarlama temelli bir farklılaşmadır.
Ve bu farkın en net görüldüğü yer, iki temel metrikte
saklıdır.
ADR (Average Daily Rate) ve Dbl Occ (Double Occupancy).
Şehir Otelciliğinde Oda Bazlı Gelirin Anatomisi
Şehir otelciliği, bireysel oda satışına odaklanır.
Bu segmentte başarı, oda başına elde edilen gelirle
ölçülür.
RevPAR (Revenue per Available Room), ADR ve GOPPAR (Gross
Operating Profit per Available Room) gibi metrikler, şehir otelciliğinin
finansal nabzını tutar.
Bu dünyada her oda, bağımsız bir gelir birimidir.
Misafir profili genellikle iş seyahatine çıkanlar, kısa
süreli konaklayanlar ve transit yolculardır.
Bu nedenle:
Fiyat esnekliği sınırlıdır.
Promosyonlar daha az etkilidir.
Konaklama süresi kısadır.
Ek hizmet gelirleri (spa, restoran, bar, oda servisi
etkinlik) sınırlı kalabilir.
Bu yapı, şehir otelcisini verimlilik ve maliyet kontrolü
konusunda ustalaştırır.
Her oda, birim bazlı bir yatırımın geri dönüşüdür.
Otelcilik sektöründe satış, yalnızca fiyatlandırma ve kanal
yönetimiyle sınırlı değildir.
Aynı zamanda hedef kitlenin davranış biçimlerini,
beklentilerini ve seyahat motivasyonlarını anlamayı gerektirir.
Resort ve şehir otelciliği bu noktada birbirinden keskin
şekilde ayrılır.
Şehir Otelciliği Fonksiyonel Konaklamanın Rasyonel Satışı
İle Ayakta Kalır Ve Yaşar
Şehir otelleri, genellikle iş dünyasının, kongre turizminin
ve transit yolculuğun merkezindedir.
Bu segmentte satış stratejisi, zamanla yarışan misafirin
ihtiyaçlarına göre şekillenir:
Hedef Kitle
İş seyahatine çıkan profesyoneller
Kongre ve fuar katılımcıları
Transit yolcular
Kurumsal anlaşmalarla gelen misafirler
Satış Biçimi
Oda bazlı fiyatlandırma
Dinamik fiyatlama sistemleri (Yield management)
OTA (Online Travel Agency) ve GDS (Global Distribution
System) üzerinden bireysel satış
Kurumsal kontratlar (RFP) ve sabit fiyatlı anlaşmalar
Bu yapı, şehir otelcisini hızlı karar alma, yüksek dolulukta
optimum fiyatlama ve kanal verimliliği gibi konularda uzmanlaştırır.
Misafir sadakati, genellikle hizmet kalitesi ve lokasyon
avantajı üzerinden sağlanır.
Resort Otelciliğinde Kişi Bazlı Gelirin Sanatı
Resort otelciliği ise oda değil, kişi satar.
Her oda, potansiyel olarak iki hatta üç misafirle
dolabilir.
Bu nedenle resort dünyasında Dbl Occ ve TRevPAP (Total
Revenue per Available Pax) gibi kişi bazlı metrikler öne çıkar.
Resort bütçeleri genellikle 2.0 Dbl Occ varsayımıyla
hazırlanır.
Ancak gerçekleşme 2.3 gibi bir seviyeye ulaştığında, ADR
otomatik olarak yükselir.
Bu artış, oda fiyatı sabitken kişi başı gelirin yükselmesi
anlamına gelir.
Resort otelciliğinde promosyonlar (ücretsiz çocuk %50
indirimli çocuk, indirimli 3. kişi vb.) bütçenin en kritik satırlarıdır.
Çünkü her oda aynı sayıda pax getirmez.
İşte resort otelciliğinin matematiği burada başlar. Kişi
başı gelir optimizasyonu.
İstanbul’da şehir otelinde satış taneyle yapılır.
Antalya’da resort otelde ise demetle.
Bu metafor, iki segmentin satış stratejisini özetler.
Şehir otelcisi, her oda için ayrı ayrı savaşır.
Resort otelcisi ise paket satış, grup rezervasyonu ve acente
kontenjan anlaşmalarıyla toplu gelir hedefler.
Bu fark; Satış kanallarını, Pazarlama dilini, Operasyonel
öncelikleri, Bütçe planlamasını doğrudan etkiler.
Resort otelcisi, kışın aldığı acente ön ödemeleriyle nefes
alır.
Ancak bu peşin ödeme karşılığında verilen
SNG, DBL, TRPL indirimleri, sezon sonunda kârlılığı
törpüleyebilir.
Bu yüzden resort otelciliği, yüksek hacimle düşük marj
arasında hassas bir denge oyunudur.
Resort oteller misafirlerine yalnızca yatak değil, bir
deneyim sunar.
Tatil motivasyonu, duygusal bağ kurma ve anı yaratma üzerine
kuruludur.
Bu nedenle satış stratejisi, paketleme ve kişi bazlı gelir
maksimizasyonuna dayanır:
Hedef Kitle
Aileler (özellikle çocuklu)
Çiftler ve balayı paketleri
Grup rezervasyonları (Tur operatörleri, Acenteler)
Uzun süreli tatil planlayan bireyler
Satış Biçimi
Kişi bazlı fiyatlandırma (Pax üzerinden)
Paket satış (Her şey dahil, Ultra her şey dahil vb.)
Erken rezervasyon kampanyaları
Acenta ve tur operatörü kontenjan anlaşmaları
Promosyon odaklı satış (ücretsiz çocuk,%50 indirimli çocuk,
3. kişi indirimi, 3 gece kal 2 öde vb.)
Bu nedenle satış sadece fiyatla değil; içerikle, deneyimle
ve hikâyeyle yapılır.
Her oda, potansiyel olarak bir aileyi, bir çiftin romantik
kaçamağını veya bir grubun yıllık buluşmasını barındırır.
Hibrit Modeller Ve Yeni Trendler
Günümüzde dijitalleşme ve seyahat alışkanlıklarının
değişimiyle birlikte, şehir ve resort otelciliği arasındaki çizgiler zaman,
zaman bulanıklaşabiliyor.
Özellikle “urban resort” konsepti, şehir otelciliğine resort
deneyimi katarken; bazı resort oteller de iş dünyasına yönelik toplantı ve
etkinlik alanlarıyla şehir otelciliğine göz kırpıyor.
Ancak özünde, satışın biçimi hedef kitlenin motivasyonuyla
doğrudan ilişkilidir.
Şehir otelciliği rasyonel kararlarla ilerlerken, resort
otelciliği duygusal bağlarla büyür.
Bu farkı doğru analiz eden otelci, yalnızca doluluk değil,
sürdürülebilir gelir ve misafir sadakati de kazanır.
Şehir ve resort otelciliği, aynı sektörün iki farklı
oyunudur.
Her biri kendine özel kurallara, dinamiklere ve risklere
sahiptir.
Bu yüzden şehir otelcisi, kıyı otelciliğine kolay yanaşmaz.
Kıyı otelcisi de şehir otelciliğine mesafeli durur.
Ancak her iki kulvarda koşabilen profesyonel, sektörde nadir
bulunan bir yetkinliktir.
Tıpkı iki ayağını da kullanabilen bir futbolcu gibi…
Hem stratejik hem operasyonel esneklik sunar.
Metriğin Ötesine Geçmek Mümkün müdür?
ADR mi?
Dbl Occ mu?
Bu sorunun cevabı, yalnızca metrikte değil; otelciliğe bakış
açısında gizlidir.
Resort ve şehir otelciliği, aynı yolun iki farklı
hikâyesidir.
Ve bu hikâyeyi doğru okumak, sektörde fark yaratmanın ilk
adımıdır.
Yeni nesil otelcilik profesyonelleri için artık mesele
sadece oda satmak ya da kişi sayısını artırmak değil.
Mesele, her segmentin ruhunu anlamak, veriyi stratejiye
dönüştürmek ve misafir deneyimini gelirle buluşturmaktır.
Kanaatimce; sektörün geleceği, bu iki dünyanın sentezinde
yatıyor.