BAKANLIKTAN “AYASOFYA’DA KAMYONLU RESTORASYON” TARTIŞMALARINA YANIT

Ayasofya’da Restorasyon Çalışmaları: “Özel Zemin 45
Tonluk Araçları Güvenle Taşıyacak”
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ayasofya-i Kebir Camisi’nde
yürütülen restorasyon çalışmalarına ilişkin yaptığı açıklamada, çalışmalarda
kullanılan ağır iş makinelerinin yapıya zarar vermeyecek şekilde özel bir zemin
üzerinde hareket ettiğini duyurdu. Bakanlık açıklamasında, çalışmalarda
kullanılacak en büyük aracın 45 ton olduğu ve bu aracın metrekareye düşen
yükünün sadece 6 ton olduğu, hazırlanan zeminin ise bu yükü güvenle
taşıyacak kapasitede bulunduğu belirtildi.
Deprem Güvenliği İçin Çelik Konstrüksiyon
Yaklaşık 15 asırlık bir geçmişi olan Ayasofya'nın
geleceğe en sağlam ve doğru şekilde aktarılması amacıyla Vakıflar Genel
Müdürlüğü koordinasyonunda 2023 yılında başlatılan ikinci etap restorasyon
çalışmalarının sürdüğü aktarıldı. Açıklamada, deprem güvenliği kapsamında ana
kubbenin dış yüzeyindeki kurşun kaplamaların yenilendiği, bu süreçte
yapının mevsimsel koşullardan ve iç yüzeydeki mozaiklerden etkilenmemesi için kubbenin
geçici bir çelik konstrüksiyonla kapatılmasına Bilim Heyeti ve Koruma Kurulu
tarafından karar verildiği ifade edildi.

43,5 Metrelik Sistem İçin Ağır Makine Kullanımı Zorunlu
Alınan karar doğrultusunda 43,5 metre yüksekliğinde dört ana kolonun, ibadet alanını engellemeyecek şekilde cami içinde inşa edileceği bildirildi. Bu sistemin kurulumu sırasında çelik parçaların taşınabilmesi için iş makinesi kullanımının zorunlu olduğu ifade edildi. Bakanlık, sürecin güvenliği için statik hesaplar, zemin taşıma kapasitesi ölçümleri, georadar taramaları ve zemin testlerinin yapıldığını açıkladı. Yapılan değerlendirmelerde zeminin taşıma kapasitesinin metrekare başına 25 ton olduğu, koruma amacıyla bu değer dikkate alınarak 30 ton taşıma kapasiteli özel bir zemin sistemi kurulduğu belirtildi.
Çok Katmanlı Koruma Sistemi Uygulandı
Bakanlık açıklamasında, mermer zeminin zarar görmemesi amacıyla bahçe ve narteks bölümlerinde çelik platform kurulduğu, harim bölümünde ise iş makinelerinin hareket edeceği alanlara çok katmanlı geçici koruma sistemi uygulandığı ifade edildi. Bu sistem, zemini korumak için ardışık katmanlardan oluşturuldu. Yüzeye sırasıyla buhar geçirici örtü, keçe, kum tabakası, 18 milimetrelik kontraplak, 10x10 santimetrelik ahşap karkas, XPS levha ve ses önleyici şilte yerleştirildi. En üst katmanda ise baklava desenli çelik sac kullanıldı. Böylece zeminin yükten etkilenmesinin tamamen önüne geçildi. Restorasyon sırasında iş makinelerinin egzoz dumanının iç mekâna yayılmaması için ayrıca duman emici cihazların kullanıldığı da belirtildi.
