Brązowy posąg cesarza rzymskiego Marka Aureliusza, który został nielegalnie wywieziony z antycznego miasta Boubon w Burdur, został zwrócony Turcji po 65 latach. Posąg, który został uroczyście przekazany Turcji z Cleveland Museum of Art w Stanach Zjednoczonych (USA), zostanie sprowadzony w lipcu.

Zgodnie z pisemnym oświadczeniem Ministerstwa Kultury i Turystyki, rzadkie dzieło z brązu przedstawiające Marka Aureliusza jako „filozofa”, które od lat 80. XX wieku znajdowało się w kolekcji Cleveland Museum of Art w Ohio, zostało ujawnione w wyniku długich badań jako należące do Turcji. Dzięki dyplomatycznym, prawnym i naukowym działaniom ministerstwa ustalono, że dzieło zostało wydobyte podczas nielegalnych wykopalisk w antycznym mieście Boubon w Burdur w latach 60. XX wieku i nielegalnie wywiezione za granicę, a w muzeum odbyła się ceremonia przekazania dzieła. W ceremonii wziął udział także wiceminister kultury i turystyki Gökhan Yazgı.

65 LAT TĘSKNOTY DOBIEGŁO KOŃCA

Wiceminister kultury i turystyki Gökhan Yazgı udostępnił wpis na swoim koncie w mediach społecznościowych, mówiąc: „Marek Aureliusz wraca do swojej ojczyzny. Unikalny posąg z brązu przedstawiający cesarza rzymskiego Marka Aureliusza jako filozofa, który został nielegalnie wywieziony za granicę z antycznego miasta Boubon w latach 60. XX wieku, został oficjalnie zwrócony Turcji podczas ceremonii, która odbyła się 14 kwietnia 2025 r. w Cleveland Museum of Art. Po około 65 latach naukowych, prawnych i dyplomatycznych starań posąg Marka Aureliusza w końcu wraca do swojej ojczystej Anatolii. Wspomniane dzieło zostanie udostępnione zwiedzającym na specjalnej wystawie w Cleveland Museum of Art przez 3 miesiące przed sprowadzeniem do Turcji. W lipcu odrodzi się w naszym kraju, w swoim kulturowym kontekście. W ten sposób długa podróż Marka Aureliusza dobiegnie końca w jego ojczyźnie” – powiedział.

Oczekuje się, że posąg, który zostanie wystawiony na specjalnej wystawie w Cleveland Museum of Art, aby podkreślić współpracę między instytucjami tureckimi i amerykańskimi, zostanie sprowadzony do Turcji w lipcu 2025 roku.

WYWIEZIONY Z BOUBONU

Posąg Marka Aureliusza został wydobyty podczas nielegalnych wykopalisk w antycznym mieście Boubon w Burdur w latach 60. XX wieku, a następnie nielegalnie wywieziony z Turcji. Dzieło, które od lat 80. XX wieku znajdowało się w kolekcji Cleveland Museum of Art, było przedmiotem wieloletnich działań podejmowanych przez Turcję. Dzieła pochodzące z Boubonu zostały wprowadzone do porządku obrad opinii publicznej dzięki badaniom akademickim prowadzonym pod kierownictwem prof. Dr. Jale İnan, a współpraca Ministerstwa Kultury i Turystyki z Prokuraturą Okręgową Manhattanu w Nowym Jorku oraz Jednostką Dochodzeń Bezpieczeństwa Wewnętrznego USA (HSI) w 2021 roku zmieniła bieg procesu. Dzięki tej współpracy do Turcji sprowadzono wiele dzieł pochodzących z Boubonu, w tym posągi należące do Lucjusza Werusa, Septymiusza Sewera i cesarza Karakalli.

PRZEDSTAWIONO DOWODY NAUKOWE

Ustalono naukowo, że posąg należał do Sebasteionu w antycznym mieście Boubon; dzięki odkryciom archeologicznym, publikacjom akademickim, zeznaniom świadków i dokumentom uzyskanym z archiwów ministerstwa. W świetle tych ustaleń Prokuratura Okręgowa Manhattanu i HSI skonfiskowały posąg w 2023 roku. W 2024 roku eksperci tureccy i amerykańscy przeprowadzili wspólne badania, aby rozwiać obawy Cleveland Museum of Art. Fakt, że silikonowe odlewy stóp posągu idealnie pasowały do cokołów w Boubonie, a także fakt, że analizy przeprowadzone w Curt Engelhorn Archaeological Center w Niemczech potwierdziły, że dzieło przez długi czas pozostawało pod ziemią w Boubonie, wzmocniły decyzję o zwrocie. Cleveland Museum of Art zaakceptowało zwrot dzieła w obliczu kompleksowych danych naukowych przedstawionych przez Turcję. Powrót posągu Marka Aureliusza do Turcji wyróżnia się jako wzorcowy model współpracy na poziomie międzynarodowym w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego.